Shostakovich, Schnittke - Piano Quintets - Marcin Sikorski

Dymitr Szostakowicz - Kwintet fortepianowy g-moll op. 57

1. cz. I Prelude. Lento. Poco piu mosso 4:31
2. cz. II Fugue. Adagio 10:17
3. cz. III Scherzo. Allegretto 3:30
4. cz. IV Intermezzo. Lento 6:17
5. cz. V Finale. Allegretto 7:04

Alfred Schnitke - Kwintet fortepianowy (1972/76)

6. cz. I.Moderato 5:29
7. cz. II In Tempo di Valse 5:00
8. cz. III Andante 5:59
9. cz. IV Lento 4:37
10. cz. V Moderato pastorale 3:11

 TT:  56:04

Marcin Sikorski - fortepian
Kwartet AKADEMOS
Anna Szabelka - I skrzypce
Joanna Cogiel - II skrzypce
Aleksandra Batog - altówka
Danuta Sobik-Ptok - wiolonczela

Wiele łączy Dymitra Szostakowicza (1906-1975) i Alfreda Schnittke (1934-1998). Mimo że należą do różnych generacji, obaj tworzyli w Związku Sowieckim, i obaj próbowali zaszyfrować w swej muzyce dramat kompozytora "uwięzionego" w państwie totalitarnym. U obu twórców znajdziemy podobne emocje i podobną narrację, którą można ująć w formułę "przez ciernie do gwiazd". Zaczyna się od ogromu cierpienia, dalej mamy poszukiwanie dystansu, uzyskiwanego często poprzez ironię i rozbudowaną technikę cytatów, i w końcu przełamanie bólu, prześwit czegoś ukrytego i niosącego otuchę. Tak osobisty i bezpośredni ton, powiązanie muzyki z realną egzystencją, stanowią o rosyjskiej odrębności w panoramie muzyki XX wieku.

Kwintet fortepianowy Schnittkego należy do najczęściej wykonywanych dzieł kameralnych ostatnich dziesięcioleci. Pomyślany został jako wspomnienie matki kompozytora, zmarłej w roku 1972. Powstawał długo, w latach 1972-1976. Po napisaniu w 1972 roku części pierwszej (Moderato), kompozytor wyrzucił do "kosza" wiele wersji, które diametralnie różniły się od tego, co w końcu pozostało. Z niektórych szkiców do Kwintetu skorzystał Schnittke podczas pisania Requiem (1976). Przełomem było sięgnięcie po gotowego już walca (do "Eugeniusza Oniegina" Puszkina), obecnie stanowiącego drugą część Kwintetu.

Kwintet fortepianowy g-moll op. 57 Dymitra Szostakowicza posiada podobny układ narracyjny (od ciężaru do lekkości), jednak należałoby go umieścić w rejestrze muzyki "czystej". Jeśli jest tu dramat, to dramat muzyczny, jeśli radość - to radość promieniująca z samych dźwięków. Dzieło powstało w roku 1940. Wieńczy dramatyczną dekadę lat 1930-tych, kiedy muzyka Szostakowicza (szczególnie jego opera Lady Macbeth) spotykały się z miażdżącą krytyką. A co to znaczyło w Stalinowskiej Rosji, nie trzeba tłumaczyć... Po Kwintecie pojawi się z kolei seria patetycznych dzieł wojennych. Kwintet jest więc chwilą wytchnienia między dwoma wielkimi burzami w życiu kompozytora. Dziś Kwintet uchodzi za arcydzieło: szlachetności, ekspresji, konstrukcji, komunikacji między nowymi a dawnymi czasy...

Obydwa utwory zarejestrowali wytrawni kameraliści: Marcin Sikorski uchodzący dziś za jednego z najciekawszych pianistów kameralistów młodego pokolenia, oficjalny akompaniator międzynarodowych konkursów skrzypcowych w Poznaniu, Londynie i Hanowerze, posiadający w dorobku szereg nagród m.in. za najlepszy akompaniament oraz Kwartet AKADEMOS laureat wielu konkursów kameralnych, specjalizujący się w realizowaniu niekonwencjonalnych projektów artystycznych do których należą m.in. roczne cykle koncertowe: Nie dla Elizy - prezentacja wszystkich kwartetów smyczkowych Beethovena zestawianych z wybitnymi dziełami XX wieku, Haydn 2.0 - eksplorowanie związków pomiędzy najwybitniejszymi kwartetami Haydna i muzyką współczesną. Alchemicy dźwięków i słów - projekt chopinowski bez Chopina prezentacja wybitnych dzieł kameralnych przełomu XIX i XX wieku wyrosłych z inspiracji spuścizną Chopina.
/ opis wydawcy /

wydawca: Śląskie Towarzystwo Muzyczne 2011
nr kat. ŚTMCD 04
format: CD, jewel case